μετάφραση από το C.J. Atkins, 11 Ιανουαρίου 2024, People’s World
Οι ακτιβιστές υπέρ της κατάπαυσης του πυρός σε όλο τον κόσμο που αναρωτιούνται αν κάποιος θα υπερασπιστεί ποτέ τους Παλαιστίνιους στη διεθνή σκηνή πήραν την απάντησή τους την Πέμπτη. Στη Χάγη, Νοτιοαφρικανοί δικηγόροι παρουσίασαν τα πρώτα επιχειρήματα σε μια νομική υπόθεση-ορόσημο που η κυβέρνησή τους έχει καταθέσει στο Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔΔ) κατηγορώντας το Ισραήλ για γενοκτονία. Μιλώντας ενώπιον του ανώτατου δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών, οι δικηγόροι προέβησαν σε καταδικαστικούς ισχυρισμούς κατά του Ισραήλ και δήλωσαν ότι ο σημερινός πόλεμος είναι απλώς το τελευταίο βάναυσο επεισόδιο στην επί δεκαετίες καταπίεση του παλαιστινιακού λαού. Αναφερόμενοι στην 84 σελίδων αίτησή τους προς το δικαστήριο, οι Νοτιοαφρικανοί δικηγόροι δήλωσαν πανηγυρικά στο δικαστήριο ότι θα δει αδιαμφισβήτητα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το Ισραήλ διαπράττει “το έγκλημα των εγκλημάτων” στη Γάζα. Καθώς η υπόθεση είναι πιθανό να χρειαστεί χρόνια για να διανύσει το δρόμο της μέσα από το διεθνές νομικό σύστημα, η Νότια Αφρική ζητά από το ΔΔΔ να εκδώσει δεσμευτικές προκαταρκτικές εντολές – μια προσωρινή διαταγή – που θα αναγκάζει το Ισραήλ να σταματήσει τη στρατιωτική του επίθεση όσο η δίκη βρίσκεται σε εξέλιξη. Με περισσότερους από 23 χιλιάδες ανθρώπους να έχουν ήδη σκοτωθεί μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, η Νότια Αφρική είπε στους δικαστές ότι οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να περιμένουν την τελική ετυμηγορία- μπορεί να έχουν όλοι εκδιωχθεί ή πεθάνει μέχρι τότε. “Τίποτα δεν θα σταματήσει τα δεινά, εκτός από μια εντολή από αυτό το δικαστήριο”, δήλωσε η Νοτιοαφρικανή δικηγόρος Αντίλα Χασίμ στους δικαστές και στο ακροατήριο στο κατάμεστο Παλάτι της Ειρήνης στη Χάγη. Επισήμανε ότι το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει τη μεγαλύτερη συμβατική εκστρατεία βομβαρδισμών στην ιστορία του πολέμου, ρίχνοντας 6 χιλιάδες βόμβες την εβδομάδα. “Κανείς δεν έχει γλιτώσει, ούτε καν τα μωρά”, δήλωσε η Χασίμ. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες μέχρι να εκδοθεί μια διαταγή.
Υπάρχει σαφής πρόθεση γενοκτονίας
“Οι γενοκτονίες δεν κηρύσσονται ποτέ εκ των προτέρων”, είπε, “αλλά αυτό το δικαστήριο έχει το πλεονέκτημα των αποδεικτικών στοιχείων των τελευταίων 13 εβδομάδων που δείχνουν αδιαμφισβήτητα ένα μοτίβο συμπεριφοράς και την σχετική πρόθεση που δικαιολογεί ως εύλογο τον ισχυρισμό ότι διαπράττονται πράξεις γενοκτονίας”.
Μαζί με την Χασίμ ήταν στο δικαστήριο ένας άλλος διάσημος Νοτιοαφρικανός δικηγόρος, ο Τεμπέκα Νγκουκαϊτόμπι, ο οποίος είπε στο δικαστήριο ότι “Η κλίμακα της καταστροφής στη Γάζα, η στοχοποίηση οικογενειακών εστιών και αμάχων, ο πόλεμος που είναι πόλεμος κατά των παιδιών – όλα καθιστούν σαφές ότι η πρόθεση γενοκτονίας είναι έκδηλη και βρίσκεται σε εξέλιξη. Η εκφρασμένη πρόθεση είναι η καταστροφή της ζωής των Παλαιστινίων”. Αρκετοί κορυφαίοι Ισραηλινοί ηγέτες έχουν οι ίδιοι επανειλημμένα παράσχει αποδείξεις αυτής της πρόθεσης. Ένα βίντεο με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να θυμίζει τη βιβλική εξόντωση των Αμαληκιτών παίχτηκε στην αίθουσα του δικαστηρίου, μαζί με πλάνα από ισραηλινούς στρατιώτες που φώναζαν: “Να καεί το χωριό τους, να σβηστεί η Γάζα!”. Εδώ και μήνες, υπουργοί του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου και σημαντικοί πολιτικοί μεταδίδουν επίσης ξεκάθαρα τις επιθυμίες τους. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Μπεν Γκβίρ δήλωσε, και πάλι, ότι “η ενθάρρυνση των κατοίκων της Γάζας να μεταναστεύσουν σε άλλες χώρες του κόσμου είναι μια λύση που πρέπει να προωθήσουμε”. Ο υπουργός Οικονομικών Σμότριχ στην έκκλησή του μόλις πριν από λίγες ημέρες, έλεγε ότι κάθε Παλαιστίνιος πρέπει να φύγει από τη Γάζα, διότι το Ισραήλ δεν μπορεί να έχει δίπλα του “δύο εκατομμύρια ανθρώπους” που “ξυπνούν κάθε πρωί με την προσδοκία της καταστροφής του κράτους του Ισραήλ και με την επιθυμία να σφάζουν, να βιάζουν και να δολοφονούν Εβραίους όπου κι αν βρίσκονται”. Ο Μπεν Γκβιρ και ο Σμότριχ είναι μόνο δύο από τους πολλούς νυν και πρώην ισραηλινούς ηγέτες που έχουν απευθύνει μετά τις 7 Οκτωβρίου εκκλήσεις για την εξάλειψη του παλαιστινιακού λαού από τη Γάζα.
Τα κρατικά έγγραφα που διέρρευσαν και περιγράφουν λεπτομερώς τα σχέδια για την υλοποίηση του στόχου επιβεβαιώνουν ότι αυτός υπερβαίνει τη ρατσιστική πολιτική ρητορική. Ένα υπόμνημα από το ισραηλινό υπουργείο Πληροφοριών τον Οκτώβριο αποκάλυψε ότι η μόνιμη εκδίωξη του παλαιστινιακού λαού από τη Γάζα ήταν η “προτιμώμενη πολιτική επιλογή”. Οραματιζόταν να στείλει τους κατοίκους της Γάζας να φύγουν στην αιγυπτιακή έρημο, χωρίς να επιστρέψουν ποτέ. Το υπόμνημα αντανακλούσε ένα προηγούμενο σχέδιο που δημοσιοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας και Σιωνιστικής Στρατηγικής Μισγκάβ, μια δεξαμενή σκέψης με επικεφαλής τον Σαμπάτ. Ο ίδιος ήταν προηγουμένως σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του πρωθυπουργού Νετανιάχου και είναι βετεράνος επί 30 χρόνια της Σαμπάκ, της μυστικής αστυνομικής υπηρεσίας του Ισραήλ.
Ένα έγγραφο της Μισγκάβ που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο, με τίτλο “Σχέδιο για την επανεγκατάσταση και την τελική αποκατάσταση στην Αίγυπτο ολόκληρου του πληθυσμού της Γάζας”, παρουσίασε τα οικονομικά της εθνοκάθαρσης. Στην ουσία, ήταν μια λεπτομερής οδηγία απέλασης, ένα σχέδιο που θα έπρεπε να ακολουθήσει το κράτος του Ισραήλ, με ανάλυση όλων των οικονομικών δαπανών που συνεπάγεται. Στην αρχή του εγγράφου πολιτικής και σε ένα tweet που αναρτήθηκε από το Μισγκάβ, ο συγγραφέας του, Βάιτμαν, δήλωσε ότι “Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια μοναδική και σπάνια ευκαιρία να εκκενώσουμε ολόκληρη τη Λωρίδα της Γάζας” και να στείλουμε αλλού “ολόκληρο τον αραβικό πληθυσμό” για πάντα.
Όλα αυτά και πολλά άλλα τέθηκαν από τους Νοτιοαφρικανούς δικηγόρους την Πέμπτη.
“Ποιο κράτος θα παραδεχόταν πρόθεση γενοκτονίας;” ρώτησε ο Νγκουκαϊτόμπι. “Ωστόσο, το χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της υπόθεσης δεν είναι η σιωπή αυτή καθαυτή, αλλά η επανάληψη του γενοκτονικού λόγου σε όλους τους τομείς του κράτους στο Ισραήλ”.
Η ιστορία βαραίνει
Η υπόθεση είναι φορτωμένη με ιστορία που υπερβαίνει τον πόλεμο της Γάζας. Το κράτος του Ισραήλ ιδρύθηκε ως εβραϊκή πατρίδα στον απόηχο της γενοκτονίας με το Ολοκαύτωμα, κατά το οποίο έξι εκατομμύρια Εβραίοι δολοφονήθηκαν στα εργοστάσια θανάτου των Ναζί. Κατηγορείται τώρα μια χώρα που κληρονόμησε μια προηγούμενη γενοκτονία ότι διαπράττει αυτή η ίδια μια γενοκτονία -και μάλιστα με την υποστήριξη της μεγαλύτερης υπερδύναμης του κόσμου. “Η βία και η καταστροφή στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ δεν άρχισαν στις 7 Οκτωβρίου 2023”, δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης της Νότιας Αφρικής Ρόναλντ Λαμόλα. “Οι Παλαιστίνιοι βιώνουν συστηματική καταπίεση και βία τα τελευταία 76 χρόνια”.
Ο Νετανιάχου βρισκόταν σε άμυνα στις δηλώσεις του στον Τύπο, λέγοντας απλώς ότι -παρά τα όσα έχουν δηλώσει οι κυβερνητικοί του συνάδελφοι, παρά τα όσα αποκαλύπτουν κρατικά έγγραφα που διέρρευσαν και παρά τα όσα κάνει ο στρατός του αυτή τη στιγμή- “το Ισραήλ δεν έχει καμία πρόθεση να καταλάβει μόνιμα τη Γάζα ή να εκτοπίσει τον άμαχο πληθυσμό της”.
Το γεγονός ότι είναι η Νότια Αφρική που κρατάει το λάβαρο για τους Παλαιστίνιους είναι επίσης μια υπενθύμιση στον κόσμο του μακρόχρονου αγώνα ενάντια σε ένα άλλο δολοφονικό καθεστώς: το κράτος απαρτχάιντ που κυβέρνησε τη Νότια Αφρική από το 1948 έως τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Το σημερινό κυβερνόν κόμμα, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, σφυρηλατήθηκε στον αγώνα για την ανατροπή της κυριαρχίας της λευκής μειονότητας και της βίαιης καταπίεσης της μαύρης πλειοψηφίας. Για το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, οι πολιτικές που επιβάλλει το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα και η βαρβαρότητα που εφαρμόζει εναντίον του παλαιστινιακού λαού μοιάζουν πάρα πολύ με αυτό που έκανε η παλιά κυβέρνηση του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο δεν έχει επίσης ξεχάσει πόσο σθεναρά το Ισραήλ υποστήριζε το κράτος του απαρτχάιντ στην Νότια Αφρική, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης της αστυνομίας και του στρατού του.
Στο παρασκήνιο, το Ισραήλ ανησυχεί
Θα χρειαστούν εβδομάδες μέχρι να αποφασιστεί το αίτημα της Νότιας Αφρικής για ασφαλιστικά μέτρα, ενώ οι δικηγόροι του Ισραήλ θα απευθυνθούν στο Διεθνές Δικαστήριο την Παρασκευή για να απαντήσουν στις κατηγορίες που έχουν διατυπωθεί μέχρι στιγμής. Δημόσια, αποπνέουν αέρα αυτοπεποίθησης, αλλά ένα μυστικό κυβερνητικό τηλεγράφημα που αποκαλύφθηκε δείχνει ότι το Ισραήλ ανησυχεί. “Μια απόφαση του δικαστηρίου θα μπορούσε να έχει σημαντικές δυνητικές επιπτώσεις που δεν αφορούν μόνο τον νομικό κόσμο, αλλά έχουν πρακτικές διμερείς, πολυμερείς, οικονομικές, επιπτώσεις στην ασφάλεια”, δήλωσε το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών σε πρεσβείες και διπλωμάτες. Το Τελ Αβίβ έδωσε εντολή στους αξιωματούχους των εξωτερικών υπηρεσιών του να πιέσουν άλλες κυβερνήσεις και πολιτικούς να συνταχθούν με το Ισραήλ εναντίον της Νότιας Αφρικής. Τους έδωσε ένα υπόδειγμα συμπλήρωσης κενών που θα μπορούσαν να εκδώσουν οι σύμμαχοι για να “δηλώσουν δημόσια και ξεκάθαρα ότι η χώρα τους απορρίπτει τους εξωφρενικούς, παράλογους και αβάσιμους ισχυρισμούς εναντίον του Ισραήλ”. Στην Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν χρειάστηκε καμία προτροπή από τον Νετανιάχου. Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Τζον Κίρμπι και ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσαν και οι δύο υπάκουα ότι οι κατηγορίες της Νότιας Αφρικής ήταν “αβάσιμες, αντιπαραγωγικές και εντελώς χωρίς καμία πραγματική βάση”. Αρκετές άλλες χώρες, ωστόσο, διαφωνούν. Το Μπαγκλαντές, η Βολιβία, η Βραζιλία, η Κολομβία, η Μαλαισία, οι Μαλδίβες, η Ναμίμπια, η Νικαράγουα, το Πακιστάν, η Τουρκία, η Βενεζουέλα -και η κορυφαία σύμμαχος των ΗΠΑ Ιορδανία- έχουν δηλώσει την υποστήριξή τους στη Νότια Αφρική. Η πρωθυπουργός του Βελγίου Πέτρα Ντε Σούτερ πιέζει την κυβέρνησή της να υποστηρίξει επίσης την υπόθεση. Εκατοντάδες άνθρωποι μέσα στο Ισραήλ, μεταξύ των οποίων και νομοθέτες της αντιπολίτευσης, έχουν επίσης υπογράψει την αίτηση. Σύμφωνα με το τηλεγράφημα, η νομική στρατηγική του Ισραήλ φαίνεται να βασίζεται στην προσπάθεια να πείσει τους δικαστές να υιοθετήσουν μια στενή ανάγνωση της Σύμβασης του 1948 για τη Γενοκτονία, υποστηρίζοντας ότι η πλήρης εξόντωση ενός λαού είναι απαραίτητη για να συμβεί γενοκτονία. Με αυτή τη λογική, όσο επιβιώνει ένας μόνο Παλαιστίνιος, σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση, δεν έχει διαπραχθεί γενοκτονία.
Εάν οι δικαστές καταλήξουν τελικά να εκδώσουν εντολή προς τον ισραηλινό στρατό να σταματήσει τον πόλεμό του, είναι άγνωστο εάν το Ισραήλ θα συμμορφωθεί με την απόφαση. Σε περίπτωση που αγνοήσει μια τέτοια απόφαση, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει κυρώσεις από τον ΟΗΕ, αν και η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να εμποδίσει την εφαρμογή τους με βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Εν τω μεταξύ, οι δικηγόροι της Νότιας Αφρικής πιστεύουν ότι έχουν μπορούν να κερδίσουν την υπόθεση. “Τα στοιχεία για την πρόθεση γενοκτονίας δεν είναι μόνο ανατριχιαστικά, είναι επίσης συντριπτικά και αδιαμφισβήτητα”, δήλωσε την Πέμπτη ο Νγκουκαϊτόμπι.
Καθώς εκδικαζόταν η υπόθεση, χιλιάδες Παλαιστίνιοι συγκεντρώθηκαν στο άγαλμα του αείμνηστου Νοτιοαφρικανού ηγέτη της απελευθέρωσης και προέδρου Νέλσον Μαντέλα στη Ραμάλα της Δυτικής Όχθης. Κρατούσαν ψηλά μεγάλες πινακίδες φωτισμένες με το μήνυμα “Ευχαριστούμε, Νότια Αφρική”. Αναμφίβολα θυμήθηκαν τα λόγια του Μαντέλα: “Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ελευθερία μας είναι ελλιπής χωρίς την ελευθερία των Παλαιστινίων.
