Αναμφίβολα σήμερα τα βλέμματά είναι στραμμένα στη Γαλλία, εφόσον το μεγάλο πολιτικό διακύβευμα για την τύχη της ΕΕ, αλλά και για την πορεία του κόσμου και την τη στρατηγική της Αριστεράς είναι οι Γαλλικές εκλογές. Υπό αυτήν έννοια, οι Βρετανικές εκλογές και τί γίνεται σε αυτή γερασμένη κι εσωστρεφή πρώην αυτοκρατορική δύναμη που έχει φύγει από την ΕΕ είναι δευτερευούσης σημασίας. Εν τούτοις οφείλουμε να κατανοήσουμε από μια Αριστερή οπτική για τη Βρετανία είναι σημαντική τόσο για να κατανοήσουμε τους πραγματικούς συσχετισμούς δύναμης στη χώρα αυτή, αλλά και για λόγους που έχουν να κάνουν με την παρούσα διεθνή συγκυρία.
Ότι συμβαίνει στη Βρετανία έχει επιδράσεις στην Ευρώπη – πρόκειται για την μετα-Μπρέξιτ εποχή όπου τα ακροδεξιά κόμματα στη ρητορική τους είναι αντι-ΕΕ. Αυτό δε σημαίνει ότι θα το κάνουν όταν πάρουν την εξουσία – μπορεί να χρησιμοποιήσουν τον εκβιασμό για να πάρουν την ΕΕ προς τα δεξιά προς κατεύθυνση αντι-μεταναστευτική και ρατσιστική. Στις Βρετανικές εκλογές του 2019, επικράτησαν οι Τόρηδες του ακροδεξιού ηγέτη Μπόρις Τζόνσον του του Εργατικού κόμματος του Αριστερού Τζέρεμι Κόρμπιν, όταν το 2017 οι Εργατικοί του Κόρμπιν βρεθήκαν μόλις 2200 ψήφους λιγότερους από τους Συντηρητικούς, κι έτσι παραιτήθηκε ο Κόρμπιν κι ανέλαβε ο Στάρμερ. Η Βρετανία κλυδωνίζεται ακόμα από τις συνέπειες της εξόδου από την ΕΕ. Στη μετα-Μπρέξιτ Βρετανία είχε επικρατήσει μια ασταθής συντηρητική ηγεμονία: το Brexit δημιούργησε ένα ακροδεξιό ιδεολογικό τέρας: Το εγχείρημα ήταν εξαρχής γέννημα-θρέμμα συγκεκριμένης ιδεολογικής ατζέντας της νέας Βρετανικής ακροδεξιάς στη βάση ενός ιδιότυπου Βρετανικού αντιδραστικού αντιευρωπαϊσμού. Υπό αυτή την έννοια αξίζει να δούμε προσεκτικά τις τάσεις στη Βρετανία.
Επίσης, αν δούμε τη μεγάλη εικόνα του ιμπεριαλισμού στον πλανήτη σήμερα , τα βλέμματα είναι στραμμένα στην ανατολική Μεσόγειο με όλα όσα συμβαίνουν στην Παλαιστίνη (και σήμερα σε λιγότερο βαθμό στην Ουκρανία): Η Βρετανία εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο ως βασικός εταίρος των ΗΠΑ με τις βάσεις στη Κύπρο κι αλλού στην Μέση ανατολή. Εξάλλου, το μανιφέστο του εργατικού κόμματος προνοεί αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, αλλάπαρά το γεγονός ότι ο Σταρμερ είναι κατά βαση Ατλαντιστής και στητιζει την σιωνιστική ομάδα στο Εργατικό κόμμα.
Σαρωτική νίκη των Εργατικών ή πανωλεθρία των Συντηρητικών και πύρρειος νίκη στην κάλπη;
Οι εκλογές στη Βρετανία τέλειωσαν με πανωλεθρία των Συντηρητικών. Ο Sir Kier Starmer είναι πρωθυπουργός με μια «σαρωτική νίκη», όπως όλα τα ΜΜΕ σχεδόν αναμεταδίδου, βασιζόμενα στο γεγονός ότι πρόκειται τη δεύτερη μεγαλύτερη πλειοψηφία στη Βουλή στην ιστορία των Εργατικών. Δείτε τις συγκρίσεις στο πιο κάτω διάγραμμα από την εφημερίδα Guardian, («Twelve charts that show how Labour won by a landslide», 5/7/2024)
Ό,τι συμβαίνει στη Βρετανία επιδρά συνολικότερα στην Ευρώπη, καθώς στην μετα-Μπρέξιτ εποχή η ρητορική των ακροδεξιών κομμάτων είναι αντι-ΕΕ. Αυτό δε σημαίνει πως όταν πάρουν την εξουσία θα ασκήσουν και αντι-ΕΕ πολιτική: μπορεί να χρησιμοποιήσουν τον εκβιασμό για να ωθήσουν την ΕΕ προς τα δεξιά, προς κατεύθυνση αντι-μεταναστευτική και ρατσιστική.
Στις εκλογές του 2017 οι Εργατικοί με επικεφαλής τον αριστερό Τζέρεμι Κόρμπιν υστέρησαν έναντι των Τόρηδων μόλις κατά 2.200 ψήφους, αλλά ύστερα από την ήττα στις εκλογές του 2019 ο Κόρμπιν παραιτήθηκε κι ανέλαβε ο Στάρμερ.
Η Βρετανία κλυδωνίζεται ακόμα από τις συνέπειες της εξόδου από την ΕΕ. Στη μετα-Μπρέξιτ Βρετανία είχε επικρατήσει μια ασταθής συντηρητική ηγεμονία: το Brexit δημιούργησε ένα ακροδεξιό ιδεολογικό τέρας: Το εγχείρημα ήταν εξαρχής γέννημα-θρέμμα συγκεκριμένης ιδεολογικής ατζέντας της νέας βρετανικής ακροδεξιάς στη βάση ενός ιδιότυπου βρετανικού αντιδραστικού αντιευρωπαϊσμού. Υπό αυτή την έννοια, αξίζει να δούμε προσεκτικά τις τάσεις στη Βρετανία. Επίσης, αν δούμε τη μεγάλη εικόνα του ιμπεριαλισμού στον πλανήτη σήμερα, τα βλέμματα είναι στραμμένα στην ανατολική Μεσόγειο με όλα όσα συμβαίνουν στην Παλαιστίνη (και σήμερα σε λιγότερο βαθμό στην Ουκρανία). Η Βρετανία εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο ως βασικός εταίρος των ΗΠΑ με τις βάσεις στην Κύπρο κι αλλού στη Μέση Ανατολή. Το μανιφέστο του Εργατικού κόμματος προβλέπει αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, παρά το γεγονός ότι ο Στάρμερ είναι κατά βάση ατλαντιστής και στηρίζει τη σιωνιστική ομάδα στο Εργατικό κόμμα.
Σαρωτική νίκη των Εργατικών ή πανωλεθρία των Συντηρητικών και πύρρειος νίκη στην κάλπη;
Οι εκλογές στη Βρετανία τέλειωσαν με πανωλεθρία των Συντηρητικών. Ο Sir Kier Starmer είναι πρωθυπουργός με μια «σαρωτική νίκη», όπως όλα τα ΜΜΕ σχεδόν αναμεταδίδουν, βασιζόμενα στο γεγονός ότι πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη πλειοψηφία στη Βουλή στην ιστορία των Εργατικών. Δείτε στο πιο κάτω διάγραμμα τις συγκρίσεις με τον αριθμό επιτυχόντων υποψηφίων ανά κόμμα (από την εφημερίδα Guardian, «Twelve charts that show how Labour won by a landslide», 5/7/2024).
Αριθμός επιτυχόντων υποψηφίων ανά κόμμα
Οι Εργατικοί κέρδισαν 411 έδρες, 209 περισσότερες από το σύνολο των εκλογών του 2019.
Οι Συντηρητικοί κέρδισαν 121 έδρες, 244 έδρες λιγότερες σε σχέση με το σύνολο των 365 εδρών τους το 2019. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες κέρδισαν 61 έδρες, σε σύνολο 72, ενώ το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας κέρδισε εννέα έδρες, από 48 που ήταν το 2019.
Το ακροδεξιό Reform UK κέρδισε πέντε έδρες και το (αριστερό) Πράσινο Κόμμα της Αγγλίας και (κεντροαριστερο) Κομμα της Ουαλίας κέρδισε τέσσερις έδρες. Το αριστερό Sinn Féin κέρδισε επτά έδρες στη Βόρεια Ιρλανδία (αμετάβλητες σε σχέση με το 2019, αλλά δεν παραλαμβάνει ποτέ τις θέσεις αυτές στο Βρετανικό κοινοβούλιο καθώς υποστηρίζει μια ενιάια Ιρλανδία), ενώ το (δεξιό κόμμα των Προτεστανδών Βορειοιρλανδών) Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα κέρδισε πέντε έδρες (τρεις λιγότερες σε σχέση με το 2019).
Τα παρακάτω διαγράμματα παρουσιάζουν τα ποσοστά για όλα τα κόμματα.
[https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/cbp-10009/]
Κι όμως, αν συσχετίσουμε τα δεδομένα στην κοινωνία με τα αποτελέσματα στην κάλπη, η εικόνα που θα σχηματίσουμε θα είναι εντελώς διαφορετική: η συντριπτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 174 Εργατικών του Στάρμερ είναι εντελώς πλασματική, αποτέλεσμα του ιδιότυπου πλειοψηφικού συστήματος της Βρετανίας με μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειας που κερδίζει όποιος έχει σχετική πλειοψηφία. Τα ΜΜΕ προσφέρουν μια στρεβλή ερμηνεία στη βάση ενός στρεβλού εκλογικού συστήματος που αναδεικνύει σε πρωθυπουργό τον «ιππότη» Στάρμερ, από τους πιο δεξιούς ηγέτες των Εργατικών, ενώ πήρε πάνω από μισό εκατομμύριο ψήφους λιγότερους από τον Κόρμπιν το 2019, που υπήρξε ο σημαντικότερος αριστερός ηγέτης και με συγκεκριμένο αριστερό πρόγραμμα.
Αυτό συμβαίνει λόγω της κατάρρευσης της ηγεμονίας των Συντηρητικών, που επιχείρησαν αλλά απέτυχαν παταγωδώς να κυβερνήσουν με πολιτικές καταστολής και αυταρχικές αντι-μεταναστευτικές πολιτικές και έναν πρωτοφανή αντι-δικαιωματισμό, στην προσπάθειά τους να συνεχίσουν την αντεργατική νεοφιλελεύθερη διαχείριση της χώρας μετά το καταστροφικό (ακροδεξιό) Μπρέξιτ. Πρόκειται για «ενδοταξικό εμφύλιο» εντός της βρετανικής (κυρίως αγγλικής) αστικής τάξης που διατηρεί τη μοναρχία, τα άμφια και τους τίτλους ευγενείας: Έσπασε λοιπόν στα δύο το Συντηρητικό κόμμα, με την άνοδο μια χωριστής ακροδεξιάς του κόμματος του τρελο-Φαράζ (Reform) που πήρε 14% και 5 έδρες, έναντι 24% και 121 έδρες των Συντηρητικών, δηλαδή 244 λιγότερες από το σύνολο των 365 εδρών του 2019. Αν συνδυάσουμε τις ψήφους των Συντηρητικών με το ακροδεξιό Reform, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική- έχουν μαζί 38% των ψήφων.
Επίσης, στη Σκωτία είχαμε κατάρρευση των Σκωτσέζων εθνικιστών που ηγεμόνευαν μέχρι πρόσφατα, μετά από μια αποτυχημένη περιφερειακή διακυβέρνηση που χαρακτηριζόταν από σκάνδαλα κι ατασθαλίες.
Αν όμως διαβάσουμε προσεκτικά τα αποτέλεσμα, θα δούμε την ξεκάθαρη αύξηση και αρκετά διακριτή άνοδο των αριστερών δυνάμεων με ταξικούς-κοινωνικούς προσδιορισμούς, αλλά και με διεθνιστικούς προσδιορισμούς, εφόσον εξελέγησαν 6 ανεξάρτητοι βουλευτές που είχαν στο κέντρο της παρέμβασής τους το Παλαιστινιακό, ενώ υπάρχουν βουλευτές με φιλοπαλαιστινιακές διαθέσεις στο Εργατικό κόμμα και σε άλλα κόμματα, που αντικατοπτρίζουν τις πρωτοφανείς κινητοποιήσεις με 1 εκατομμύριο κόσμο ενάντια στη γενοκτονία που επιχειρεί το σιωνιστικό κράτος στην Παλαιστίνη – όπως αναλύω επιγραμματικά πιο κάτω, αλλά και οι δύο αριστεροί σχολιαστές που μετάφρασα.
Επιγραμματικά λοιπόν:
– Με το στρεβλό σύστημα στην Βρετανία οι Εργατικοί του Στάρμερ κυβερνούν με 64% των εδρών όταν έχουν λάβει μόλις το 34% των ψήφων δηλαδή 600.000 λιγότερους από το 2019, όταν ο συνολικός αριθμός των ψήφων των Εργατικών έπεσε στα 9,7 εκατομμύρια, από 10,3 εκατομμύρια ή 32,1% το 2019 επί Κόρμπιν.
– Ο πραγματικός ήρωας είναι ο Κόρμπιν, που κέρδισε με το σπαθί του κόντρα στο ψέμα, τον πόλεμο, τους κομματικούς μηχανισμούς και εκατομμύρια που έριξε ο Στάρμερ: Νίκησε τον αντίπαλό του των Εργατικών στο Islington North με διαφορά 7.000 ψήφων!
– Οι Συντηρητικοί κατέρρευσαν από το 44% στο 24%, τροφοδοτώντας ένα κύμα για την ακροδεξιά Reform UK, η οποία, με 14% των ψήφων, πήρε τέσσερις έδρες.
– Η Αριστερά της χώρας, παρά την αργοπορία της και την έλλειψη στρατηγικής, τα πήγε καλά: Οι Πράσινοι αύξησαν το ποσοστό των ψήφων τους από λιγότερο από 3% σε 7% και κατέλαβαν τέσσερις έδρες. Δίπλα τους στις κοινότητες θα καθίσουν πέντε ανεξάρτητοι υποψήφιοι υπέρ της Παλαιστίνης, και άλλοι (Σιν Φέιν, Plaid Cymru, αριστεροί μέσα στο Εργατικό κόμμα κ.λπ.)
Το χρονικό της κατάρρευσης των Συντηρητικών
Ας δούμε το χρονικό της πορείας των Εργατικών, υπό τον Στάρμερ, προς την εξουσία.
Ο ηγέτης των Συντηρητικών Σούνακ προκήρυξε γενικές εκλογές ενώ το κόμμα του βρισκόταν 25 μονάδες πίσω από τους Εργατικούς – προφανώς θεώρησε ότι αν καθυστερήσει άλλο, το αποτέλεσμα θα ήταν ακόμα χειρότερο. Εδώ και μήνες, οι δημοσκοπήσεις τοποθετούσαν το Συντηρητικό Κόμμα του Σούνακ πολύ πίσω από το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα και, όπως έδειχναν τα πράγματα ο ηγέτης των Εργατικών Sir Keir Starmer επρόκειτο όχι μόνο να κερδίσει την εξουσία, αλλά και να έχει μια τεράστια κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Ό,τι και επιχείρησε ο Σούνακ φαινόταν να γυρίζει μπούμερανγκ. Αφότου ανέλαβε πρωθυπουργός, είχε να αντιμετωπίσει σειρά από βασικές προκλήσεις που απέτυχε να αντιμετωπίσει: πληθωρισμός, απουσία ανάπτυξης, καθήλωση των μισθών, επισφάλεια, φτώχεια και ένα τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα με εκατοντάδες χιλιάδες άστεγους: Σύμφωνα με έρευνα του Shelter, τουλάχιστον 309.000 άνθρωποι στην Αγγλία θα περάσουν τα Χριστούγεννα χωρίς σπίτι, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 140.000 παιδιών («At least 309,000 people homeless in England today», Shelter, 14/12/2023).
Κι όμως, σε αυτή τη συγκυρία με μαζικές εργατικές κινητοποιήσεις, απεργίες και εργατική αντίσταση με πρωτοφανή στήριξη από το κοινό, έχουμε τον πιο δεξιό ηγέτη των Εργατικών που όχι μόνο αρνείται να στηρίξει του εργάτες, αλλά αποξενώνει αυτούς που τον στηρίζουν. Μοναδική έγνοια του Στάρμερ είναι να διαβεβαιώσει το βρετανικό κεφάλαιο ότι θα υπηρετήσει τα συμφέροντά του. Σε συγκεντρώσεις επιχειρηματιών και του σκιώδους υπουργικού συμβουλίου ένα ένθερμο φλερτ βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ του Εργατικού Κόμματος και των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της Βρετανίας, όπου η Ρέιτσελ Ριβς, η σκιώδης υπουργός Οικονομικών, έχει ξεκινήσει μια επίθεση γοητείας που περιλαμβάνει 250 συναντήσεις με διευθύνοντες συμβούλους, προέδρους και ιδιοκτήτες – σύμφωνα με έναν εσωτερικό απολογισμό.
Ο Στάρμερ φαίνεται να έχει αποκαταστήσει τον καπιταλιστικό χαρακτήρα των Εργατικών που καθιερώθηκε από τον μετασχηματισμό του κόμματος από τον Blair τη δεκαετία του 1990 σε Νέους Εργατικούς, δηλαδή σε ένα άλλο «κανονικό» καπιταλιστικό κόμμα στο πρότυπο των Δημοκρατικών των ΗΠΑ ή τη της Ιταλίας. Ο Μπλερ ανασυγκρότησε αυτό που ήταν από την ίδρυσή του ένα «αστικό εργατικό κόμμα» – μια ηγεσία στην κορυφή που αντανακλούσε τις απαιτήσεις του βρετανικού καπιταλισμού, αλλά με μια ευρεία και χλιαρή ιδεολογική βάση που περιείχε σοσιαλιστικά στοιχεία και μια δομή μέσω της οποίας οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να κινηθούν για να διεκδικήσουν τα συμφέροντά τους. Το «σχέδιο» των Νέων Εργατικών για τον τερματισμό της ταξικής πολιτικής χαιρετίστηκε από την πρώην πρωθυπουργό των Τόρις, Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία το χαρακτήρισε «το μεγαλύτερο επίτευγμά της».
Η απροσδόκητη εκλογική νίκη του Τζέρεμι Κόρμπιν στις εκλογές για την ηγεσία των Εργατικών μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2015 βασίστηκε σε όσους βρίσκονταν εκτός κόμματος και όχι εντός – στους εγγεγραμμένους υποστηρικτές των 3 λιρών και στα μεμονωμένα μέλη που συνδέονταν με το συνδικάτο, που του έδωσαν την αρχική του πλειοψηφία το 2015, σε μια εκλογική καινοτομία για τις εσωτερικές κομματικές επιλογές που έκτοτε εγκαταλείφθηκε υπό τον Στάρμερ. Η νίκη του Κόρμπιν απείλησε να ανατρέψει την επί δύο δεκαετίες δεξιόστροφη «πολιτική διευθέτηση» που είχε καθιερωθεί. Φαίνεται ότι η άρχουσα τάξη τρομοκρατήθηκε από τον κίνδυνο ανεξάρτητης πολιτικής εκπροσώπησης της εργατικής τάξης μέσω του Εργατικού κόμματος, όπως στο παρελθόν. Όμως ο Κόρμπιν και η ηγετική του ομάδα αμφιταλαντεύτηκαν, επιδιώκοντας τη συμφιλίωση με τους δεξιούς παράγοντες του κόμματος που εξέφραζαν τον σαφή καπιταλιστικό προσανατολισμό, αντί να ολοκληρώσουν τη μετατροπή του σε ένα δημοκρατικό εργατικό κόμμα. Σήμερα, εννέα χρόνια αργότερα, με τις πολιτικές και το προσωπικό μιας επανάστασης από τα κάτω μέσα στο Εργατικό Κόμμα, όπως το εξέφρασε ο Κόρμπιν, να έχουν εξαλειφθεί παντελώς, ο Sir Στάρμερ μπορεί να πει με σιγουριά ότι το κόμμα μου έχει αλλάξει κι επέστρεψε στον Μπλερισμό. Ωστόσο, αυτό κάθε άλλο παρά υπάρχει η εγγύηση για μια σταθερή περίοδο καπιταλιστικής ανάπτυξης και ηγεμονίας σε μια χώρα που κλυδωνίζεται από τεράστιες αντιφάσεις, όσο μεγάλη και αν είναι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η πλειοψηφία των Κυπρίων υποστηρίζει Εργατικούς, κι αυτό είναι αποτέλεσμα των δεσμών που υπάρχουν με τον προοδευτικό χώρο που αναπτύχθηκε στη βρετανική Αριστερά. Αυτό ασφαλώς θα συνεχιστεί – υπάρχουν και Κύπριοι βουλευτές εξάλλου. Ωστόσο, το ζήτημα του τέως ηγέτη του κόμματος απασχολεί πολλούς προοδευτικούς Κυπρίους, καθώς μάλιστα αυτός ήταν πάντα στο πλευρό των Κυπρίων.
Έτσι, το εκλογικό αποτέλεσμα είναι αποτέλεσμα ανακούφισης, καθώς φεύγουν επιτέλους οι Τόρηδες, αλλά με λίγες προσδοκίες από τους Εργατικούς του Στάρμερ, που είναι σήμερα πιο δεξιός κι από τον Μπλερ.
Το Μπρέξιτ και ο Κόρμπιν
Μεγάλη νίκη πέτυχε ο τέως ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, που σήμερα είναι εκτός Εργατικού κόμματος, ο οποίος κατήλθε ως ανεξάρτητος στην περιφέρεια. Κέρδισε για ενδέκατη φορά και επανεκλέγεται εκεί από το 1983. Ο Κόρμπιν είχε πάντα την υποστήριξη των μεταναστευτικών κοινοτήτων, από τότε που εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1983. Οι δεσμοί του όμως με τους Κύπριους ξεκινούν από τη δεκαετία του 1970, όταν υπηρέτησε ως δημοτικός σύμβουλος στο Συμβούλιο του Haringey: Πάντα υποστήριζε τους Κύπριους, τόσο τους Ελληνοκύπριους όσο και τους Τουρκοκύπριους που είχαν έρθει μετά τον πόλεμο και αντιμετώπιζαν πολλά προβλήματα στην εγκατάσταση και την εργασία τους εκεί. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της επανένωσης, της ειρήνης και της συμφιλίωσης με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος με τρόπο που να εξυπηρετεί τον κυπριακό λαό, δηλαδή μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία που να εφαρμόζει όλα τα ανθρώπινα και κοινοτικά δικαιώματα των Κυπρίων. Είναι έντονος επικριτής της βρετανικής αποικιοκρατίας, των διχαστικών στρατηγικών που εφάρμοσαν και του ρόλου των βρετανικών βάσεων στο νησί, που χρησιμοποιούνται για επιδρομές εναντίον γειτονικών λαών. Ο Κόρμπιν ήταν πάντα κοντά σε όλες τις κοινότητες των μεταναστών, καθώς και στους εργαζόμενους από όλα τα στρώματα. Οι Εργατικοί είχαν τεράστια πλειοψηφία όταν ήταν βουλευτής των Εργατικών και οι περισσότεροι άνθρωποι που γνωρίζουν τον Κόρμπιν δεν καταλαβαίνουν γιατί δεν είναι πλέον υποψήφιος για τους Εργατικούς.
Το 2015 ο αγαπημένος φίλος που δεν είναι πια μαζί μας, Ιωσήφ Παγιάτας, μου έγραψε:
«Μου άρεσε το γραφτό σου. ‘Hμουν θιασώτης του Tony Benn,του οποίου έχω δύο από τα βιβλία και φαίνεται ότι ο Corbyn μπορεί να διορθώσει ό,τι χάλασε ο Blair. Σίγουρα για κάποιους από μας είναι μια ευχάριστη αλλαγή.»
Από το 2015 μέχρι το 2020 το Εργατικό κόμμα υπό την ηγεσία του Κόρμπιν έδωσε το όραμα και το σχέδιο για μια άλλη Βρετανία, κι αυτό βρήκε τεράστιο αντίκρισμα στον βρετανικό λαό. Ο Κόρμπιν εξελέγη ηγέτης του κόμματος με σαρωτική νίκη στις 12 Σεπτεμβρίου 2015 με 59,5% των ψήφων στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας. Αυτό προέκυψε μετά την παραίτηση του Εντ Μίλιμπαντ μετά την ήττα των Εργατικών στις γενικές εκλογές του 2015. Απογοητευμένος από την έλλειψη μιας αριστερής φωνής στον διαγκωνισμό για την ηγεσία το 2015, ο Κόρμπιν αποφάσισε να κατεβεί υποψήφιος στη βάση της πλατφόρμας κατά της λιτότητας. Από τους υποψηφίους, ο Κόρμπιν έλαβε τις λιγότερες κοινοβουλευτικές υπογραφές. Πολλοί που τον πρότειναν, δήλωσαν ότι το έκαναν όχι για να υποστηρίξουν την υποψηφιότητά του, αλλά για να διευρύνουν τη συζήτηση συμπεριλαμβάνοντας μια σοσιαλιστική φωνή. Ο Κόρμπιν διόρισε τον Τζον ΜακΝτόνελ σκιώδη υπουργό Οικονομικών και προώθησε αρκετές γυναίκες βουλεύτριες, σχηματίζοντας ένα σκιώδες υπουργικό συμβούλιο που για πρώτη φορά είχε περισσότερες γυναίκες από άνδρες. Υπό την ηγεσία του Κόρμπιν, οι Εργατικοί μετατοπίστηκαν προς τα αριστερά: Το 2015 ψήφισε κατά της βρετανικής στρατιωτικής εμπλοκής στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Αντιτάχθηκε επίσης στην ανανέωση του συστήματος πυρηνικών όπλων Trident και ζήτησε συγγνώμη για το γεγονός ότι ο Τόνι Μπλερ οδήγησε το Ηνωμένο Βασίλειο στον πόλεμο του Ιράκ. Παρά τη νίκη του, ο Κόρμπιν απολάμβανε μικρή υποστήριξη από τους βουλευτές του Εργατικού Κόμματος, αν και η υποστήριξή του παρέμεινε ισχυρή μεταξύ των μελών του Εργατικού Κόμματος.
Το 2016, οι Εργατικοί δέχθηκαν ευρεία κριτική από τα μέσα ενημέρωσης για τις προφανώς κακές επιδόσεις τους στις τοπικές εκλογές – παρά ταύτα, είχαν κερδίσει το 34,1% των ψήφων στα PCC έναντι 30% των Συντηρητικών, έχασαν 18 δημοτικούς συμβούλους έναντι 48 των Συντηρητικών, ο έλεγχος της κυβέρνησης των Εργατικών διατηρήθηκε στην Ουαλία και οι Εργατικοί πέτυχαν καθαρή επικράτηση στους δημαρχιακούς θώκους του Λονδίνου, του Μπρίστολ, του Λίβερπουλ και του Σάλφορντ. Μετά το δημοψήφισμα για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο οποίο η Βρετανία ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, οι αντίπαλοι του κόμματος κατηγόρησαν τον Κόρμπιν ότι διεξήγαγε μια χλιαρή εκστρατεία υπέρ της παραμονής – μια σημαντική αντίπαλός του, η Άντζελα Ιγκλ, αναφέρθηκε στην έλλειψη αφοσίωσής του στην υπόθεση της παραμονής στην ΕΕ. Αρκετοί παραιτήθηκαν από το σκιώδες υπουργικό συμβούλιο και ο Κόρμπιν έχασε μια πρόταση δυσπιστίας με 197-40. Η Άντζελα Ιγκλ και ο Όουεν Σμιθ ξεκίνησαν επίσημη αμφισβήτηση, αν και η Ιγκλ αργότερα αποσύρθηκε και υποστήριξε τον Σμιθ. Παρ’ όλα αυτά, ο Κόρμπιν επανεξελέγη με μεγαλύτερη πλειοψηφία (61%), τη μεγαλύτερη σε εκλογές για την ανάδειξη ηγεσίας από οποιονδήποτε ηγέτη των Εργατικών στην ιστορία.
Στις εκλογές του Ιουνίου του 2017, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη και ενάντια στο σαμποτάζ από τη δεξιά πτέρυγα, που ήταν εδραιωμένη στο κοινοβουλευτικό κομμάτι του Εργατικού Κόμματος και τα ΜΜΕ, κέρδισε το εκπληκτικό 40% των ψήφων, σε σχέση με το 42,3% των Συντηρητικών υπό την Τερέζα Μέι. Ωστόσο, η Βρετανία βίωνε τη διχαστική μετα-Brexit εποχή – όπου η έξοδος από την ΕΕ αποτέλεσε αντικείμενο πόλωσης και σύγχυσης και τελικά απέβη ιδιαίτερα προβληματική για τη βρετανική κοινωνία, κι όχι μόνο από οικονομικής άποψης από την οπτική του κεφαλαίου: Ας μην ξεχνούμε ότι αφενός ένα ισχυρότατο κομμάτι της κεφαλαιοκρατικής τάξης στο λεγόμενο City του Λονδίνου διαφωνούσε με την έξοδο από την ΕΕ, αφετέρου όμως ένα άλλο μέρος του κεφαλαίου με ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία ουδέποτε χώνεψε την ένταξε στην ΕΕ και δεν ξεπέρασε την προσκόλληση στο αυτοκρατορικό-ιμπεριαλιστικό παρελθόν της Βρετανίας που έβλεπε ως προοπτική τον οικονομικό και πολιτικό σχεδιασμό για ισχυρότερο ρόλο της Βρετανίας εκτός ΕΕ. Το ιδεολογικό τους αφήγημα περιλάμβανε τα εξής:
(α) Ακόμα πιο σκληρή αντεργατική πολιτική και γενικά πολιτικές ενάντια σε κάθε δικαίωμα και κεκτημένο των υποτελών τάξεων, αλλά κι ενάντια στη παρουσία μεταναστών κοινοτικών και από τρίτες χώρες, που θεωρούσαν ότι δήθεν επέβαλλε τη «σοσιαλιστική Ευρώπη των Βρυξελλών».
(β) Μια αυτόνομη διεθνή (ιμπεριαλιστική) παρουσία της Βρετανίας δίπλα στις ΗΠΑ.
Σε αυτό το παιγνίδι οι εργατικές μάζες διασπάστηκαν μέσα από ένα έντονο αντι-ευρωπαϊσμό που είχε καθαρά ρατσιστική κι αντι-μεταναστευτική χροιά.
Το Μπρέξιτ επικράτησε οριακά, με τον Κόρμπιν να έχει μια χλιαρή θέση υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, αλλά με έντονα στοιχεία αντι-νεοφιλελεύθερης κριτικής στην ΕΕ, που τον καθιστούσαν στόχο τόσο από του δεξιούς υπέρ της παραμονής στην ΕΕ (ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μετέπειτα ηγέτης του κόμματος, που τον διέγραψε, ο Κίερ Στάρμερ) όσο και από όλους τους υποστηριχτές της εξόδου από την ΕΕ. Παρά την κριτική αυτή, το 2017 παραλίγο να κερδίσει τις εκλογές. Ωστόσο, αυτό που ακολούθησε ήταν μια οργανωμένη και συστηματική εκστρατεία με λασπολογία ενάντια στον Κόρπμιν από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και από την δεξιά πτέρυγα στο ίδιο το Εργατικό Κόμμα, παρά το γεγονός ότι απέκρουσε την απόπειρα εσωκομματικού πραξικοπήματος ξανακερδίζοντας πανηγυρικά την ηγεσία του κόμματος.
Αν και οι Εργατικοί είχαν φτωχά αποτελέσματα στις τοπικές εκλογές του Μαΐου 2017, στις πρόωρες γενικές εκλογές του 2017 το κόμμα εξασφάλισε το 40% των ψήφων με τη μεγαλύτερη αύξηση του ποσοστού των Εργατικών εδώ και 72 χρόνια και ανάγκασε τους Συντηρητικούς να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας, με τους Εργατικούς να παραμένουν στην αντιπολίτευση. Στις τοπικές εκλογές του 2018, οι Εργατικοί αύξησαν το ποσοστό τους. Στις τοπικές εκλογές του 2019, το σύνολο των εδρών των Εργατικών μειώθηκε κατά 84. Στις ευρωεκλογές του 2019, οι Εργατικοί ήρθαν τρίτοι πίσω από το Κόμμα του Brexit και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Στις γενικές εκλογές του 2019, το ποσοστό ψήφων των Εργατικών έπεσε στο 32%, κερδίζοντας τον χαμηλότερο αριθμό εδρών από το 1935. Το αποτέλεσμα οδήγησε στην ανακοίνωση του Κόρμπιν ότι θα παραιτηθεί από την ηγεσία των Εργατικών. Ορισμένοι λόγοι για την ήττα περιλάμβαναν ανησυχίες για την ηγεσία του Κόρμπιν, την διφορούμενη θέση του κόμματος για το Brexit και ανησυχίες ότι οι δεσμεύσεις του αριστερού μανιφέστου ήταν δήθεν «μη υλοποιήσιμες». Ο Κόρμπιν τότε δήλωσε ότι δεν θα οδηγήσει τους Εργατικούς στις επόμενες εκλογές, προκαλώντας εκλογές για την ηγεσία το 2020, τις οποίες κέρδισε ο Κίερ Στάρμερ, ο σκιώδης υπουργός του για το Brexit.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως ηγέτης, ο Κόρμπιν δέχτηκε επικρίσεις σε σχέση με τον αντισημιτισμό εντός του Εργατικού Κόμματος. Ο Κόρμπιν καταδίκασε τον αντισημιτισμό και ζήτησε συγγνώμη για την παρουσία του στο κόμμα, ενώ η ηγεσία του επέβλεψε αλλαγές για την ενίσχυση των πειθαρχικών διαδικασιών του κόμματος όσον αφορά τη ρητορική μίσους και τον ρατσισμό, όπως επίσης διενήργησε σχετική έρευνα το 2016. Μια εσωτερική έκθεση του 2020 και η επακόλουθη έκθεση του 2022 σημείωσαν ότι η ομάδα του Κόρμπιν κληρονόμησε ένα δυσλειτουργικό πειθαρχικό σύστημα και δήλωσαν ότι ο αντισημιτισμός χρησιμοποιήθηκε ως παραταξιακό όπλο τόσο από τους αντιπάλους όσο και από τους υποστηρικτές του Κόρμπιν εντός του κόμματος. Μια έρευνα της Επιτροπής Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 2020 για το θέμα αυτό αποφάσισε ότι το κόμμα υπό την ηγεσία του ήταν υπεύθυνο για παράνομες πράξεις διακρίσεων και παρενόχλησης.
Παρά την απόλυτη στήριξη που έχει από το κόμμα στην τοπική του περιφέρεια, ο Στάρμερ και η ομάδα του δεν του επέτρεψαν να είναι υποψήφιος των Εργατικών, κι έτσι ο Κόρμπιν ήταν ανεξάρτητος υποψήφιος στις γενικές εκλογές της 4ης Ιουλίου. Ο τοπικός δημοτικός σύμβουλος των Εργατικών Praful Nargund επιλέχθηκε ως υποψήφιος του κόμματος για την έδρα.
Ξεκινώντας την εκστρατεία του σε ένα κοινοτικό κέντρο στο Crouch Hill, ο Κόρμπιν κατηγόρησε τους Εργατικούς ότι «αρνούνται τη δημοκρατία» με το να μην του επιτρέπουν να είναι υποψήφιος για το κόμμα: «Τα μέλη των Εργατικών στερήθηκαν την ψήφο τους. Αν κλείσεις αυτή τη δημοκρατική φωνή, τότε έχεις προβλήματα. Γι’ αυτό αποφάσισα ότι θα θέσω υποψηφιότητα», είπε.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν έκανε μια τελευταία προσπάθεια να κρατήσει την έδρα του στο Κοινοβούλιο σε μια από τις πιο απρόβλεπτες μάχες των εκλογών, που γίνονται πιο αβέβαιες επειδή πολλοί ψηφοφόροι φαίνεται να πιστεύουν ότι είναι ο υποψήφιος των Εργατικών. Μία εβδομάδα πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας, η ομάδα εκστρατείας του πρώην ηγέτη των Εργατικών προσπάθησε να συγκεντρώσει πλήθος εθελοντών για να κάνουν δουλειά πόρτα-πόρτα στην έδρα Islington North που εκπροσωπεί από το 1983, υπενθυμίζοντάς τους ότι αυτή η κούρσα είναι διαφορετική. Ο Κόρμπιν κατήλθε ως ανεξάρτητος υποψήφιος ενάντια στον Εργατικό τοπικό σύμβουλο Praful Nargund και κέρδισε.
Τώρα, το μεγάλο στοίχημα είναι να στηθεί ένα μπλοκ σε όλη τη Βρετανία ως αριστερή αντιπολίτευση στον Στάρμερ – υπάρχει σήμερα μια ευρεία στήριξη για τα κοινωνικά ζητήματα. Διαφαίνεται μια πρωτοφανής εργατική μαχητικότητα και κινητοποίηση με αναζωογόνηση των συνδικάτων: Δίπλα στον Κόρμπιν στάθηκαν πολλά συνδικάτα με σημαντικότερο ο Michael Lynch, Γενικός Γραμματέας της Εθνικής Ένωσης Εργαζομένων στους Σιδηροδρόμους, τη Ναυτιλία και τις Μεταφορές του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος μετά τις σημαντικές σιδηροδρομικές απεργίες του 2022-2023, θεωρείται εκπρόσωπος και σύμβολο του ευρύτερου συνδικαλιστικού κινήματος. Επίσης, υπάρχει μια πρωτοφανής σε μαζικότητά στήριξη για την Παλαιστίνη με βουλευτές που εξελέγησαν στη βάση μιας τέτοιας πλατφόρμας κι άλλοι που μπορεί να μην κέρδισαν αλλά είχαν μαζική στήριξη.
Ο Κόρμπιν μπορεί να ηγηθεί μιας νέας πρωτοβουλίας για τη βρετανική Αριστερά, το αντιπολεμικό κι αντιρατσιστικό κίνημα και για τα κοινωνικά ζητήματα στη Βρετανία και να συνδεθεί με τα κινήματα στην Ευρώπη και τον κόσμο. Αυτό θα είναι το αντίδοτο στην άνοδο της ακροδεξιάς στη Βρετανία και στην Ευρώπη.
-
Νίκος Τριμικλινιώτηςhttps://commune.org.gr/author/nikostrikliniotis/
-
Νίκος Τριμικλινιώτηςhttps://commune.org.gr/author/nikostrikliniotis/
-
Νίκος Τριμικλινιώτηςhttps://commune.org.gr/author/nikostrikliniotis/
-
Νίκος Τριμικλινιώτηςhttps://commune.org.gr/author/nikostrikliniotis/